Đêm nhạc mở đầu với Giao hưởng thơ “Điện Biên Phủ” của Nhạc sĩ Trần Mạnh Hùng - một trong những tài năng của nền khí nhạc đương đại Việt Nam. Tác phẩm thuộc chùm 5 tác phẩm giao hưởng thơ được nhạc sĩ Trần Mạnh Hùng viết trong 4 năm liên tiếp từ năm 2009 đến 2013, gồm các tác phẩm: Lệ Chi Viên, Bạch Đằng Giang, Hào Khí Thăng Long,… được lấy cảm hứng từ các chuyến đi thực tế tại các di tích lịch sử ở Điện Biên. 

Trong Giao hưởng thơ “Điện Biên Phủ”, nhạc sĩ Trần Mạnh Hùng đã khéo léo sử dụng âm hưởng của âm nhạc dân gian Tây Bắc, đặc biệt là các làn điệu của dân tộc Thái để làm chất liệu sáng tác. Tác phẩm hoà quyện âm thanh của tiếng khèn, tiếng sáo, đàn tính – những nhạc cụ đặc trưng của vùng núi Điện Biên và Tây Bắc, mang đến không gian âm nhạc vừa hùng tráng, vừa đậm đà bản sắc dân tộc. 

Với “Điện Biên Phủ”, nhạc sĩ Trần Mạnh Hùng không chỉ  tôn vinh tinh thần quật cường, bất khuất các lực lượng vũ trang và của cả nhân dân, mà còn tái hiện không khí hào hùng của một trong những chiến thắng vĩ đại nhất trong lịch sử dân tộc – chiến thắng Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”. Bên cạnh những giai điệu kịch tính với tiếng kèn, tiếng trống là những đoạn chậm, da diết gợi lên sự hy sinh to lớn của những chiến sĩ đã ngã xuống. Cao trào của tác phẩm chính là lời ngợi  ca lòng kiên trung và tinh thần quật khởi của dân tộc Việt Nam. 

Nếu chiến thắng Điện Biên Phủ là biểu tượng của tinh thần tập thể, thì phần biểu diễn Piano Concerto số 3 của Nhà soạn nhạc Prokofiev lại là câu chuyện về một cá nhân vượt qua giới hạn của chính mình. Đó chính là Lương Khánh Nhi – tài năng trẻ của Việt Nam và là người Việt Nam đầu tiên giành giải cao tại Cuộc thi Piano Quốc tế Leeds vào tháng 9 năm 2024, khi Khánh Nhi  xuất sắc đạt giải Ba và nhận Huy chương Đồng Lady Roslyn Lyons tại cuộc thi danh giá này. Đây là thành quả xứng đáng dành cho Khánh Nhi bởi tài năng qua những ngón đàn đầy nội lực và sự nhạy bén nghệ thuật. Piano Concerto số 3 là một trong những tác phẩm nổi bật và được trình diễn nhiều nhất trong số năm bản concerto dành cho piano của Nhà soạn nhạc Prokofiev.

Chia sẻ về cảm xúc khi trở lại quê hương biểu diễn và về tác phẩm đã mang đến cho cô giải thưởng quốc tế danh giá, Lương Khánh Nhi bày tỏ: “Mỗi lần trở về quê hương, tôi đều có một cảm xúc rất đặc biệt - vừa thân thuộc, vừa xúc động. Tôi luôn tin rằng âm nhạc có sức mạnh để kể những câu chuyện mà đôi khi lời nói không thể diễn tả hết. “From Struggle to Triumph” không chỉ là một buổi hòa nhạc mà còn là một hành trình cảm xúc, nơi mỗi nghệ sĩ trên sân khấu đều mang trong mình một câu chuyện về nghị lực và đam mê. 

Tôi từng làm việc với Nhạc trưởng Olivier Ochanine và Dàn nhạc Giao hưởng Mặt Trời vào đầu năm vừa rồi và khi nhận được lời mời cho dự án lần này, tôi cảm thấy đây là cơ hội tuyệt vời để cùng nhau lan tỏa tinh thần của chương trình. Tôi luôn tin rằng âm nhạc là sự đối thoại. Khi chơi với dàn nhạc, tôi không chỉ đơn thuần là một nghệ sĩ độc tấu mà còn là một phần trong cuộc trò chuyện âm nhạc lớn hơn. Sự tôn trọng và giúp đỡ bổ trợ lẫn nhau giữa các thành viên của dàn nhạc, giữa tôi và nhạc trưởng, chính là yếu tố giúp tạo ra một buổi diễn thành công.

Bản Piano Concerto số 3 cung Đô trưởng của Nhà soạn nhạc Sergei Prokofiev, tác phẩm mà tôi đã gắn bó từ khi còn nhỏ và có lẽ nó phản ánh rất rõ hành trình nghệ thuật của tôi - đầy thử thách nhưng cũng rất phóng khoáng, mãnh liệt. Với mỗi lần trình diễn, tôi đều khám phá những khía cạnh mới trong âm nhạc của Prokofiev, và lần này, với một dàn nhạc giàu cảm xúc như Dàn nhạc Giao hưởng Mặt Trời, tôi tin rằng tác phẩm sẽ có một hơi thở khác biệt, rất đặc biệt. Tôi mong rằng “From Struggle to Triumph” không chỉ là một buổi hòa nhạc, mà là một nguồn cảm hứng để chúng ta cùng tin tưởng vào hành trình của chính mình”.

Sau phần biểu diễn của Lương Khánh Nhi, không gian khán phòng Nhà hát Hồ Gươm bừng sáng cùng tiếng vỗ tay không dứt dành cho tiếng đàn Piano đầy học thuật, sâu sắc và tình cảm của Nhi và cả sự xuất thần của Nhạc trưởng Olivier và Dàn nhạc Giao hưởng Mặt Trời. Đáp lại sự nồng nhiệt của khán giả dành cho phần biểu diễn của mình, nghệ sĩ trẻ Lương Khánh Nhi đã chơi ngẫu hứng một đoạn chuyển soạn từ bài “Bèo dạt mây trôi” Dân ca Quan họ Bắc Ninh.

Khác với sự hào hùng trong Giao hưởng thơ Điện Biên Phủ của nhạc sĩ Trần Mạnh Hùng, hay sức sống và cảm xúc mạnh mẽ trong Piano Concerto số 3 của Nhà soạn nhạc Prokofiev, thì ở phần hai của chương trình là bản Giao hưởng số 9 của Shostakovich lại đưa khán giả đến một góc nhìn đầy châm biếm về chiến thắng.  Tác phẩm được ra đời vào năm 1945, khi cả thế giới mong đợi một bản giao hưởng hoành tráng để ca ngợi chiến thắng Thế chiến II, Shostakovich đã làm điều ngược lại. Ông sáng tác một tác phẩm với những giai điệu vui nhộn, nhẹ nhàng, thậm chí đôi khi hóm hỉnh và chút châm biếm. Tác phẩm mang sự tương phản sắc nét, lối phối khí độc đáo và những tầng ý nghĩa sâu sắc ẩn trong từng nốt nhạc. Tác phẩm này là một sự thách thức đối với những mong đợi của chính quyền và công chúng, đồng thời là một lời khẳng định về sự tự do sáng tạo của người nghệ sĩ. Giao hưởng số 9 không chỉ là một kiệt tác âm nhạc, mà còn là một biểu tượng của sự phản kháng và sự kiên cường của tinh thần nghệ thuật trước những áp lực của thời đại.

Hòa nhạc “From Struggle to Triumph” gửi gắm thông điệp: Âm nhạc có thể vượt qua mọi ranh giới, truyền cảm hứng cho mỗi người trên hành trình của chính mình. Và chúng tôi tin, dư âm của buổi hoà nhạc sẽ còn đọng lại trong quý vị khán giả có mặt ở Nhà hát Hồ Gươm đêm nay, bởi những cảm hứng bất tận được khơi nguồn.